Spory podatkowe, dotyczące rozliczeń marynarzy

Fakt, że sprawa prawidłowej kwalifikacji rodzaju usług  wykonywanych przez statek nie jest prosta – potwierdza wyrok WSA w Szczecinie z dnia 13 kwietnia 2023 r., wydanego w sprawie I SA/Sz 918/22. Spór zainicjowało złożenie przez podatnika wniosku o ograniczenie poboru zaliczek na podatek dochodowy od osób fizycznych w 2022 r.

Organ podatkowy odmówił. Zdaniem NUS statek na którym podatnik wykonywał pracę, pływał po europejskich wodach śródlądowych, w szczególności: Holandii, Niemiec, Belgii, Francji. Efektu nie przyniosło również odwołanie złożone przez podatnika.

Organ odwoławczy wyjaśnił, że warunek wykonywania pracy poza terytorium lądowym państw zawiera przepis art. 27g ust. 5 PIT. Po spełnieniu tego warunku, możliwe jest skorzystanie z ulgi abolicyjnej. Z zaistniałych w sprawie okoliczności, w szczególności z zaświadczenia wydanego przez pracodawcę podatnika, wynika, że posiadane przez niego statki pływają po wodach europejskich śródlądowych.

Z takim stanowiskiem fiskusa nie zgodził się sąd administracyjni. Zdaniem WSA w Szczecinie, organy podatkowe obu instancji utrzymywały, że marynarz wykonuje pracę na lądzie i dlatego nie mają  do niego zastosowania regulacje dotyczące tzw. ulgi abolicyjnej, a w konsekwencji, że brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku o ograniczenie poboru zaliczek na PIT na 2022 r. Organy, bez odwołania się do jakiejkolwiek przepisów przyjęły, że „terytorium lądowe państwa obejmuje obszary lądowe wraz ze śródlądowymi wodami wewnętrznymi”.

Takie wnioskowanie doprowadziło do absurdalnego uznania, że osoby rzeczywiście wykonujące prace w transporcie międzynarodowym na wodach śródlądowych, pracuje na lądzie. Zdaniem WSA, skoro tego rodzaju praca niczym nie różni się od tej wykonywanej przez marynarzy na innych wodach, a także typowe dla branży marynarskiej są ryzyka i niebezpieczeństwa, nie można więc wywieść, że osoba pracująca na takim statku uzyskuje dochody z pracy na lądzie i że nie jest marynarzem oraz nie przysługują jej takie same prawa jak innym marynarzom.

Cytowany wyrok, korzystny dla marynarzy jest nieprawomocny. Podobnie jak orzeczenie WSA w Gdańsku z dnia 17 stycznia 2024 r., wydane  sprawie o  sygn. akt I SA/Gd 984/23, gdzie poparto stanowisko fiskusa, że jednostka na którym marynarz pływał  nie była eksploatowana w transporcie międzynarodowym.

Bezspornie została sklasyfikowany jako przybrzeżny statek wsparcia (holownik), statek dostawczy, który zaopatruje platformy wiertnicze. Po drugie podatnik nie wykazał, czy faktycznie statek ten jest eksploatowany przez przedsiębiorstwo singapurskie. Skoro więc umowa polsko – singapurska nie ma zastosowania, brak było podstaw do ograniczenia poboru zaliczek w PIT.